Trám bít ống tủy là một trong những bước kết thúc quá trình điều trị tủy, và cũng là một trong những bước quan trọng nhất. Mục tiêu của việc trám bít này là phải trám kín đến mức tối đa mọi khe kẽ trong lòng hệ thống ống tủy. Bởi vì, nếu để lại các khoảng hở trong ống tủy chân răng, đây sẽ là nơi vi khuẩn trú ngụ và phát triển trở lại gây nên tình trạng tái nhiễm khuẩn. Khi đó, hậu quả thường xuyên là các nhiễm trùng quanh chóp răng, đôi khi hình thành các nang chân răng, dẫn đến rất khó để điều trị lại răng đó, hoặc có thể phải nhổ bỏ. Dành cho những bệnh nhân muốn hiểu rõ hơn về điều trị của mình, chúng tôi sẽ cung cấp kiến thức cũng như những cập nhật kỹ thuật tiên tiến nhất trên thế giới, giúp bạn có cái nhìn rõ hơn cách làm thể nào để điều trị giữ lại răng không còn đau nhức, thực hiện chức năng ăn nhai lâu dài.
Trái với hiểu biết thông thường, cái chúng ta gọi là “ống tủy chân răng” không hẳn là một ống. Tủy răng thực chất là một hệ thống chằng chịt các mạch, thần kinh cảm giác, với các ống, khe nối, eo thắt, cùng nhiều nhánh phụ chằng chịt. Vì vậy để làm sạch hệ thống ống tủy bị viêm nhiễm, hoại tử này là một thách thức chứ không đơn giản như mọi người có thể tưởng tượng. Thậm chí, sau khi đã làm sạch được ống tủy, việc trám bít kín khít nó còn khó khăn hơn nhiều, đặc biệt là với các răng nhiều chân, các răng có hình thái đặc biệt.
Với các yếu tố đó, có nhiều yêu cầu cần đạt được của răng đã được trám bít ống tủy:
- Trám kín khít trong lòng ống tủy theo ba chiều không gian
- Vật liệu trám bít hạn chế co ngót theo thời gian
- Có tính kháng khuẩn, hoặc ngăn ngừa vi khuẩn tái xâm nhập và phát triển
- Không gây đổi màu răng
- Không gây kích thích mô quanh chóp răng hoặc làm ảnh hưởng đến cấu trúc chân răng
Các vật liệu và kỹ thuật trám bít ống tủy hiện nay:
Ngày nay, vật liệu phổ biến nhất dùng để trám bít ống tủy bao gồm gutta percha kết hợp với các chất trám bít chảy lỏng được vào trong các ống nhỏ. Các loại vật liệu hiện nay rất đa dạng với hàng trăm loại sản phẩm trên thị trường. Việc hiểu đặc tính của vật liệu được sử dụng là rất quan trọng. Các vật liệu mới có các đặc tính ưu việt hơn, như khả năng kháng khuẩn tốt, ổn định thể tích, ngăn ngừa hiện tượng hở vi kẽ, có tính tương hợp sinh học, ít gây kích thích trên mô quanh răng của người bệnh.
Kỹ thuật trám bít có thể chia làm hai phương pháp chính thường được sử dụng hiện nay là kỹ thuật lèn nguội và kỹ thuật lèn dọc nóng. Kỹ thuật lèn dọc dùng gutta percha nóng chảy cho thấy khả năng chảy lỏng để lấp kín được hầu khắp mọi ngách nhỏ trong hệ thống ống tủy. Đây là kỹ thuật được ưu tiên, nhưng yêu cầu phòng khám được trang bị các thiết bị chuyên dụng và kỹ thuật tốt của bác sĩ. Ngoài ra phương pháp trám bít sử dụng các chất trám bít tương hợp sinh học cũng đang dần trở nên phổ biến, và hứa hẹn nhiều ưu việt hơn các phương pháp trước đây.
Thời điểm trám bít tủy răng?
Trái với quan niệm phổ biến trước đây cho rằng điều trị tủy phải đi lại nhiều lần hẹn, hiện nay với các kỹ thuật và trang bị tốt, bác sĩ có thể thực hiện thường quy điều trị tủy một lần hẹn. Theo đó, việc trám bít ống tủy có thể thực hiện ngay trong một buổi điều trị, miễn là ống tủy đã được làm sạch và bơm rửa đầy đủ với các chất diệt khuẩn chuyên dụng trong nội nha. Một số ngoại lệ cần phải điều trị nhiều lần hẹn như trường hợp sưng và rò dịch rỉ viêm không cầm được, hoặc bệnh nhân không thể há miệng đủ lâu để điều trị. Việc trám bít ống tủy sớm nhất có thể khi ống tủy đã được làm sạch đem lại nhiều lợi ích như ngăn chặn tái nhiễm khuẩn do hở chất trám thân răng giữa các lần hẹn, tiết kiệm thời gian và công sức đi lại điều trị của bệnh nhân, giảm khả năng đau giữa các lần hẹn cho bệnh nhân.
Ca lâm sàng 1: (DHA) Bệnh nhân nữ 23 tuổi, đến với tình trạng răng hàm trên bên phải sưng đau nhiều ngày nay. Bệnh nhân đến khám và được chẩn đoán tủy hoại tủy, viêm quanh chóp cấp tính răng 15.
Bệnh nhân được tiến hành điều trị tủy: cách ly răng với đê cao su, làm sạch hệ thống ống tủy, bơm rửa với hệ thống kích hoạt siêu âm để làm sạch tối đa ống tủy đang có mô hoại tử, nhiễm khuẩn. Kết thúc quá trình điều trị ngay trong một buổi hẹn, răng 15 được trám bít bằng hệ thống máy lèn nhiệt EQ-V. Trên hình ảnh Xquang có thể thấy các nhánh ống tủy phụ rất nhỏ cũng đã được trám bít toàn bộ.
Sau một ngày, răng bệnh nhân đã trở lại ăn nhai hoàn toàn bình thường.
Ca lâm sàng 2: (NTHD) Bệnh nhân nữ 51 tuổi, có răng số 7 hàm dưới bên trái đã điều trị tủy trước đây tại cơ sở khác nhưng vẫn đau nhức dai dẳng cho dù đã uống các loại thuốc kháng sinh. Sau khi chụp phim CT Cone Beam, phát hiện thấy răng 37 đã điều trị tủy, chất trám bít ống tủy không trám kín khít ống tủy, dẫn đến tình trạng viêm quanh chóp có triệu chứng, gây tiêu xương xung quanh chân răng.
Bác sĩ đã tiến hành điều trị tủy lại răng 37, lấy bỏ hoàn toàn chất trám bít cũ, bơm rửa kỹ hệ thống ống tủy. Trường hợp răng 37 này có hình thái ống tủy cong hình chữ C, có các đường nối hẹp trong chân răng dẫn đến lần điều trị trước không trám bít kín hết được và thất bại. Điều trị lại sử dụng kỹ thuật lèn nhiệt với gutta percha nóng chảy, hệ thống ống tủy được trám kín khít hoàn toàn, có thể thấy rõ trên phim sau điều trị. Sau khi làm lại chụp sứ, răng đã có thể thực hiện chức năng lại bình thường.
Trám bít ống tủy là bước không thể thiếu, đóng vai trò chốt lại quá trình điều trị, đảm bảo thành công lâu dài cho răng được điều trị. Với kỹ thuật và trang bị hiện đại, cùng với hiểu biết, trình độ của bác sĩ, kết quả sẽ có khả năng tiên lượng cao, công việc điều trị nội nha sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn nhiều cho cả bác sĩ và bệnh nhân.
Bs Đinh Thế Ba
